H Δύση της Ανατολής |
H Δύση της
Ανατολής - η Ανατολή της Δύσης
η Θεσσαλονίκη
πόλη κλασική, πόλη ελληνιστική, πόλη ρωμαϊκή, πόλη βυζαντινή, πόλη Βαλκάνια, πόλη της ανατολής, πόλη της Ευρώπης. μια πόλη εξέχουσα με διαχρονική παρουσία
Νεολιθικό ήταν το πρώτο αναγνωρισμένο
πόλισμα που αναπτύχθηκε στις όχθες του Θερμαϊκού για να αποτελέσει
την προϊστορία της Θεσσαλονίκης, μιας πόλης που πήρε το όνομα
της αδελφής του Αλεξάνδρου των Μακεδόνων. Στη μακραίωνη ιστορία
της, η σημερινή πρωτεύουσα του ελληνικού Βορρά, διακρίνεται ως
θεμέλιο του ελληνιστικού κόσμου, ως βασιλική έδρα της ρωμαϊκής
αυτοκρατορίας, ως συμβασιλεύουσα του Βυζαντίου και, στα νεότερα
χρόνια, ως μητροπολιτικό κέντρο της Βαλκανικής. Η Θεσσαλονίκη,
πόλη που ίδρυσε ο Κάσσανδρος, ενσωματώνει στον δικό της πολιτισμό
κάθε λογής θρησκείες, συνήθειες και παραδόσεις. Κατακτημένη ή
κατακτήτρια, επέμενε να φιλοξενεί όσους κατοίκους την επέλεγαν
για την ποιότητα της γης, τη σχέση της με το νερό και τους δρόμους
που την ενώνουν με τους άλλους κόσμους. Η διαδοχή των πολιτισμών
σημαίνεται στη χρυσή λάρνακα του βασιλιά Φιλίππου της Μακεδονίας,
στα ανακτορικά κτίσματα του αυτοκράτορα Γαλερίου, στην Εγνατία
οδό και στους θόλους των εκκλησιών, στα ψηφιδωτά και στις τοιχογραφίες,
στην πολυπλοκότητα της οχύρωσης, στις κατοικίες της Πάνω Πόλης,
στα οθωμανικά τεμένη και στην αρχιτεκτονική του Art
Deco των κτιρίων της πόλης.
Ναοί, αγορά, ανάκτορα, ιππόδρομος, βασιλικές, εκκλησίες, λουτρά
και τεμένη. Ίχνη ελληνιστικά, ίχνη ρωμαϊκά, ίχνη βυζαντινά, ίχνη
οθωμανικά.....Ίχνη μιας πόλης εξέχουσας!
η Θεσσαλονίκη
πόλη στο σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης, στην έξοδο του Βορρά στο Νότο, μια πόλη κοσμοπολίτικη, στην Ανατολή της Ευρώπης.
Εδώ και αιώνες η Δύση ανακαλύπτει
την Ανατολή και η Ανατολή στέφεται στη Δύση. Η έξοδος των Μακεδόνων
στην Ανατολή γνώρισε στη Θεσσαλονίκη τους πολιτισμούς του Ινδού
και του Ευφράτη. Η Εγνατία οδός τη συνέδεσε με τη Ρώμη της Δύσης.
Το Βυζάντιο της εμπιστεύτηκε τη σχέση του με το Βορρά, όταν το
ενδιαφέρον για την Ανατολή ξεπέρασε τις ακτές της Μεσογείου. Οι
Οθωμανοί συντήρησαν την πόλη στην Ανατολή, ενώ οι Εβραίοι της
Ιβηρικής και οι Φράγκοι της Ανατολής καλλιέργησαν τη νέα στροφή
της, προς τη Δύση. Η Θεσσαλονίκη υπήρξε το λίκνο όπου διασταυρώθηκαν
θρησκείες και πολιτισμοί, όπου τα "Ολύμπια" και τα "Πύθια"
συλλειτούργησαν με τα "Καθείρια". Πλήθη εμπόρων και
προσκυνητών συνέρεαν στα "Δημήτρια", εξέχουσα γιορτή
του Βυζαντίου. Πόλη που από τον Αριστοτέλη πέρασε στον Ορθόδοξο
διαλογισμό, που συμμετείχε στον δυτικό στοχασμό και εξοικειώθηκε
με την ανατολική φιλοσοφία. Πόλη της Ορθοδοξίας, που είδε, δίπλα
στο Ευαγγέλιο, να διδάσκεται ο νόμος του Μωυσή και το Κοράνι.
Πόλη εργατών, προσφύγων και μεταναστών, γνωστή και ως "δεύτερη
Ιερουσαλήμ", στάθηκε αντάξια στον κοσμοπολιτισμό που της
επεφύλαξε η ιστορία των νεότερων χρόνων. Φίλιππος, Αλέξανδρος,
Αριστοτέλης, Απόστολος Παύλος, Γαλέριος, Κάσσανδρος, Άγιος Δημήτριος,
Κύριλλος και Μεθόδιος, Αρμενόπουλος. Ήρωες, ηγεμόνες, άγιοι, απόστολοι,
φιλόσοφοι και διανοητές, μόνιμοι ή περαστικοί, καθόρισαν την ισχύ
και τροφοδότησαν τους μύθους της Θεσσαλονίκης.
η Θεσσαλονίκη
μια πόλη της θάλασσας, μια πόλη του ήλιου, πόλη της επικοινωνίας και των ανταλλαγών, μια πόλη-λιμάνι της Μεσογείου.
Σταθμός συνάντησης θαλάσσιων δρόμων και οδικών αρτηριών, λιμάνι πολυάνθρωπο διευκολύνει την επαφή των λαών της Βαλκανικής με την οικονομία και τους πολιτισμούς όλης της Μεσογείου: Θεσσαλονίκη, Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη, Αλεξάνδρεια, Αλγέρι, Μασσαλία, Γένοβα. Η έξοδος στον Ινδικό προσέφερε στη Θεσσαλονίκη νέους ορίζοντες. Οι σημερινές συνθήκες στη Μαύρη Θάλασσα επανασυνδέουν την πόλη με οικείες διαδρομές. Οι πολιτισμοί του Βορρά συναντιούνται με τους πολιτισμούς του σίτου, του οίνου και της ελιάς, πολιτισμούς αρχέγονους, όπου η ξενία θεωρούνταν εύνοια των Θεών. Μεσόγειος των ποιητών, Μεσόγειος των ζωγράφων, Μεσόγειος των μουσικών, Μεσόγειος των ανθρώπων, Μεσόγειος των Θεών, Μεσόγειος μητέρα πολιτισμών.
Η σημερινή Θεσσαλονίκη
με το σύγχρονο λιμάνι, με ανθηρή βιομηχανία και δυναμικό εμπόριο,
με ορίζοντες και εγκατεστημένους δεσμούς στα Βαλκάνια, την Ανατολική
Ευρώπη και τις χώρες του Ευξείνου, πόλη που τη χαρακτηρίζει η
ζωντάνια και η ανησυχία των νέων, των ερευνητών και των επιστημόνων
του μεγαλύτερου πανεπιστημίου της χώρας, ετοιμάζεται να δείξει
και να αναδείξει το πρόσωπό της στους πολίτες της, στη χώρα, στον
κόσμο.
η Θεσσαλονίκη του 1997
Πόλη διαχρονική και εξέχουσα, θεμέλιο του ελληνιστικού κόσμου, συμβασιλεύουσα του Βυζαντίου, μητρόπολη των Βαλκανίων θα επιβεβαιώσει τη διάρκεια των ανταλλαγών Ανατολής και Δύσης στα πεδία της φιλοσοφίας, της ιδεολογίας, των συμπεριφορών, των αντιλήψεων και της καλλιτεχνικής δημιουργίας, διαδηλώνοντας τον ζωντανό ρόλο της πόλης στη διάδοση των ιδεών.
Κέντρο κοσμοπολίτικο, χωνευτήρι λαών και παραδόσεων, πολιτισμών και θρησκειών, θα διακηρύξει την πολιτιστική πολλαπλότητα, την πολυφωνία και το σεβασμό της διαφοράς, όπως διαμορφώνονται, τόσο από τις συμφωνίες και τις ανταλλαγές όσο και από τις συγκρούσεις, τις αντιπαραθέσεις και τις διαπλοκές, επιβεβαιώνοντας τον ιστορικό ρόλο της πόλης στις συναντήσεις των πολιτισμών.
Πόλη της θάλασσας, κόμβος των ανταλλαγών της Μεσογείου, έξοδος ενός ταραγμένου Βορρά στις θάλασσες του Νότου, θα καλλιεργήσει τη συνάντηση των πολιτισμών της θάλασσας με τους πολιτισμούς της στεριάς, πολιτισμών αρχαίων με πολιτισμούς νεότερους, σε έναν τόπο του ήλιου που φωτίζει πάντα τα ίχνη τους, σε μια πορεία που ιστορικά φαινόμενα είχαν προσωρινά διακόψει, αποκαλύπτοντας τη συμβολή της Μεσογείου, στη συγκρότηση των πολιτισμών του ευρωπαϊκού νότου.
Από σήμερα και μέχρι το 1997 η Θεσσαλονίκη των συναντήσεων προετοιμάζεται ώστε:
το 1997 στη Θεσσαλονίκη
πόλη του ήλιου, πόλη γοητευτική και νωχελική, πόλη ζωντανή και δυναμική, πόλη των γεύσεων και των χρωμάτων, πόλη ανοιχτή και ανεκτική, πόλη των θρησκειών, των ιδεών και των γραμμάτων, θα αναλάβουμε:
Οι προσπάθειες της Θεσσαλονίκης
και των ανθρώπων της δεν είναι μοναχικές. Οι κάτοικοι της πόλης,
οι πολίτες της χώρας, ο διάσπαρτος ελληνισμός και όλοι οι πολίτες
του κόσμου που μετέχουν στο όραμα της Θεσσαλονίκης Πολιτιστικής
Πρωτεύουσας ' 97 συντάσσονται, συνεργάζονται και δημιουργούν μια
ακόμη ψηφίδα στο μωσαϊκό του κοινού μας πολιτισμού.
Επιστροφή στην προηγούμενη σελίδα..