Ενενήντα Επτά - To Περιοδικό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Τεύχος 7ο

Ο ρόλος του παιχνιδιού-μίμηση είναι τεράστιος στη ζωή παιδιών και μεγάλων. Είναι ένα είδος «προπόνησης», δοκιμαστικής εκτέλεσης ενός συνόλου μελλοντικών ενεργειών, κάτι σαν την «μάχη επί χάρτου» που λένε ο στρατηγοί ή οι προπονητές ποδοσφαίρου και μπάσκετ.

Ένα κοριτσάκι που παίζει κούκλες και ένα αγοράκι που φτιάχνει μηχανές και σπαθιά, δεν κάνουν τίποτ' άλλο από μια δοκιμαστική προσομοίωση (simulation) του κόσμου στα προσωπικά τους ενδιαφέροντα. Αποφασίζουν ποια απ' τα προσφερόμενα (μέσω γονιών, δασκάλων και ελεύθερων παραστάσεων) υποδείγματα συμπεριφοράς τούς ταιριάζουν και ποια θα αναδείξουν το προσωπικό τους στυλ. Όσο περισσότερο εθιστεί κανείς εκ των προτέρων (και χωρίς κόστος...) στους κινδύνους που αναμένεται να συναντήσει, τόσο καλύτερα θα μάθει τις αδυναμίες ή τα προτερήματά του και, τελικά, τόσο πιο αυτόματα θα δράσει όταν έλθει η ώρα της πραγματικής μάχης, είτε αυτή είναι μια μαγειρική συνταγή, είτε ένας αθλητικός αγώνας, είτε ένας πόλεμος. Όσο τα ειδικά προγράμματα Project Management (Διαχείριση Έργου) μας βοηθούν να βελτιστοποιήσουμε την παραγωγή ενός σύνθετου έργου (μια οικοδομή, το γύρισμα μιας κινηματογραφικής ταινίας, κ.λπ.), τόσο τα παιχνίδια προσομοίωσης βοηθούν στο να ζήσουμε τις ίδιες τις αντιδράσεις του εαυτού μας από πριν και να τις αυτοματοποιήσουμε προς την επιθυμητή κατεύθυνση. Αυτό επιδιώκει και η προπόνηση των αθλητών, όπως επίσης και οι πρόβες των ηθοποιών ή των μουσικών εκτελεστών. «Σωματικοποιούν» το πρόγραμμα, καλλιεργούν την λεγόμενη «μυϊκή μνήμη». Και είναι προφανές ότι όλες αυτές οι γνωστές τεχνικές προετοιμασίας, δεν είναι παρά πρώιμες τεχνικές πλασματικής πραγματικότητας (virtual reality), χωρίς την σημερινή διαμεσολάβηση ψηφιακών εργαλείων. «Μα μπορούν τα παιχνίδια προσομοίωσης να προσφέρουν τέτοιες δυνατότητες;» θα αναρωτηθεί κανείς. Αν κρίνουμε απ' όσα κυκλοφορούν αυτόν τον καιρό, η απάντηση είναι σαφής: Όχι ακόμη. Το ίδιο σαφής όμως είναι και η κατεύθυνση προς την οποία οδηγούνται. Σε κάποια μελλοντική στιγμή θα είναι «μηχανικοί προπονητές».

Το Interactive Sailing π.χ. είναι ένα εξαιρετικό προϊόν, τόσο που η προσομοίωση με τις πραγματικές συνθήκες ιστιοπλοΐας φέρνει... ναυτία. Η κίνηση του σκάφους, ο άνεμος, το κύμα και οι δεκάδες άλλες παράμετροι που δεν γνωρίζουμε την μετάφρασή τους, συμπεριλαμβάνονται στα πλεονεκτήματά του που το κάνουν ζωντανό. Ο χρήστης αισθάνεται πως βρίσκεται σε φυσικές συνθήκες, ρυθμίζει τα διάφορα όργανα, πιλοτάρει, ακούει ήχους από κύματα και γλάρους, ακόμη και ηχητικές εντολές για τις επιβαλλόμενες ενέργειες. «Είτε είστε έμπειρος ιστιοπλόος είτε νεοεισερχόμενος στο είδος, το Interactive Sailing προσφέρει μια ολοκληρωμένη εξομοίωση ναυσιπλοΐας και πολλές συγκινήσεις», γράφει το πακέτο, και προσυπογράφουμε ευχαρίστως. Η κίνηση του ποντικιού στα διάφορα μενού και στις γραφιστικές επιφάνειες είναι εξαιρετικά ευχάριστη και οι απαντήσεις άμεσες, γεγονός που κάνει αυτό το προϊόν πρότυπο στο είδος του. Το μόνο που διαισθανόμαστε πως λείπει ακόμη για να έχει κανείς μια εντελώς φυσική αίσθηση του αθλήματος, είναι τα ηλεκτρόδια σε διάφορα σημεία του σώματος που θα μας έκαναν να αισθανόμαστε την αύρα και το κούνημα. Πολύ καλό είναι επίσης και το γνωστό εδώ και λίγα χρόνια Ms Golf, που κυκλοφορεί όπου να 'ναι και σε μορφή CD-ROM. Προσφέρει πολλές παραλλαγές του χώρου και υπό διάφορες οπτικές γωνίες, όπως και όλα τα απαραίτητα για να μετρά κανείς και να διορθώνει τις μπαλιές και τις άλλες μεταβαλλόμενες παραμέτρους του παιχνιδιού. Ο παίκτης (ή οι παίκτες) ακούν ακόμη και ευχάριστα κελαϊδίσματα.

Υπάρχουν πολλά άλλα ανάλογα προϊόντα, για ποδόσφαιρο, για μπάσκετ, για αγώνες ράλλυ, και, βέβαια, για αεροπορικές πτήσεις, έναν τομέα με ιδιαίτερη ανάπτυξη και πολύ δημοφιλή εδώ και χρόνια. Εκτός από την έκδοση σε CD ROM, είναι και πολλές τοποθεσίες του Ίντερνετ οι οποίες προσφέρουν ενημέρωση και μικρά demo (δοκιμαστικές, συντομευμένες, εκδόσεις).

Σε κανένα απ' αυτά τα νέα προϊόντα δεν υπάρχει ακόμη η δυνατότητα για πλήρη «εικονική πραγματικότητα», να βάζει δηλαδή κανείς το κράνος και τα γάντια που θα κάνουν την αίσθηση αληθινού ανταγωνίσιμη με την πραγματικότητα. Όμως οι εξελίξεις βαδίζουν προς τα εκεί. Και οι συνέπειες του φαινομένου είναι αξιοπρόσεκτες. Ο χρήστης του «ηλεκτρονικού προπονητή» αρχίζει να αγαπά περισσότερο το ψηφιακό του γήπεδο, από το πραγματικό. Όχι, ας μην βιαστούν να δηλώσουν απαισιόδοξοι, όσοι αρνούνται την νέα τεχνολογική εποχή. Ο νέος άνθρωπος που γεννιέται απ' αυτόν τον εθισμό, δεν είναι απαραίτητα μαλθακός και αντικοινωνικός. Αντίθετα, είναι καλύτερα προπονημένος, έτσι ώστε στις πραγματικές συνθήκες να είναι πιο αποτελεσματικός. Αυτό τουλάχιστον δείχνει η αγάπη της γενιάς που μεγαλώνει για τις εξομοιώσεις των αθλημάτων πάνω στον ψηφιακό στίβο.

Επιστροφή στην προηγούμενη σελίδα..

---